Kinoa özellikle protein açısından yüksek ve aynı zamanda dokuz amino asidi içeren, eski tahıllardan biridir. Teknik olarak tahıl değil tohum olmasına rağmen, kinoa genellikle glütensiz tahıl listelerine dahil edilir çünkü bu şekilde kullanılır. Genellikle eski bir tahıl olarak tanımlanan kinoa, garnitürlerde ve salatalarda kullanılabilir. Proteinler, lipitler, lifler, vitaminler ve mineraller açısından zengin olduğu ve olağanüstü esansiyel amino asit dengesine sahip olduğu için besin değeri yüksek bir tahıldır. 

Sağlık açısından oldukça fazla etkiye sahip bu bitki hakkında neler biliyoruz? Ne işe yarar? Hangi amaçla kullanılır? Bu soruların cevabını merak ediyorsanız yazımızı okumaya devam edin.

Kinoa Nedir?

Kinoa ilk olarak Güney Amerika'nın And bölgesinde ortaya çıkmıştır. Bu bitki, 3.000 yıldan uzun bir süre önce insanlar tarafından kullanılmıştır. Ancak arkeolojik kanıtlar, 5.000 ila 7.000 yıl önce hayvanları beslemek için kullanıldığını gösteriyor. Kinoa bitkisi sert çevre koşullarında kumlu ve alkali (tuzlu) topraklarda daha iyi yetişir. Bu nedenle, eski çağlardan beri Bolivya, Peru, Şili ve Ekvador'un dağlık bölgelerinde başlıca mahsullerden biri olarak yetiştirilmektedir.

Doğal ortamında, kinoa temmuz ayında çiçeklenmeye başlar ve daha sonra ağustos ayının sonundan eylül ayına kadar yenilebilir tohumlara dönüşür. Tohumları yaklaşık 2 mm çapındadır. Çeşidin türüne bağlı olarak beyaz, gri, pembe ila soluk kahverengiye sahiptir. Kinoa tohumları, yenilmeden önce çıkarılması gereken, acı maddeler içeren dış tohum kabuğuna sahiptir.

Kinoanın Faydaları

•    100 gr kinoa tohumu, 368 kalori taşır. Taneleri mütevazı enerji kaynaklarıdır ve kalori içerikleri buğday, mısır, pirinç ve nohut, maş fasulyesi, börülce gibi önemli tahıllara yakındır.

•    Kinoa taneleri, 100 g'da 14-18 g protein taşır. Özellikle buğday, mısır, pirinç vb. tahıllarla birlikte insan vücudu için gerekli olan temel amino asitlerin neredeyse tamamını büyük oranlarda oluşturur.

•    Kinoa, glütensiz temel gıdalardan biridir. Glüten, buğday gibi bazı ot ailesi tahıllarında bulunan ve glüten duyarlılığı veya çölyak hastalığı olan kişilerde mide rahatsızlığına ve ishale neden olabilen bir proteindir. Kinoada glüten bulunmadığı için tüketilmesinde bir sakınca yoktur.

•    Kinoa taneleri gerçekten de B-kompleks grubu vitaminler, E vitami, linoleik ve α-linolenik asit gibi temel yağ asitlerinin mükemmel bir kaynağıdır. 

•    Genç, taze kinoa yaprakları ve çiçekleri, A vitamini, folat , lutein, karoten, kriptoksantin ve zeaksantin gibi antioksidan kaynaklarıdır  Sarı ve kırmızı tip tohumlar bu pigment antioksidanları bakımından zengindir. Bu bileşikler vücuttan zararlı serbest radikalleri uzaklaştırır ve böylece kanserden, enfeksiyondan, yaşlanmadan ve dejeneratif nörolojik hastalıklardan korurlar.

•    Kinoa, demir, bakır, kalsiyum, potasyum, manganez ve magnezyum gibi mükemmel bir mineral kaynağıdır. Kırmızı kan hücrelerinin üretimi için bakır gereklidir. Kırmızı kan hücresi oluşumu için demir gereklidir. Magnezyum, beyne giden kan damarlarını rahatlatır ve depresyon, baş ağrısı gibi rahatsızlıkları iyileştirici etkileri olduğu bulunmuştur. Çinko, büyümeyi, gelişmeyi, sperm oluşumunu, sindirimi ve nükleik asit sentezini düzenleyen birçok enzimde bulunan bir yardımcı faktördür. Potasyum, kalp atış hızı ve kan basıncını kontrol etmeye yardımcı olan hücre ve vücut sıvılarının önemli bir bileşenidir. Bu minerallerin tamamı kinoada bulunduğu için tüketilmesinde fayda vardır.

Kinoa bir tahıl tanesi değil, dikotiledon tohumudur (küçük meyve). Bununla birlikte, antik çağlardan beri yerli And sakinleri tarafından tahıl muamelesi görmüş, patates ve mısırla birlikte başlıca besin kaynaklarından biri olarak tüketilmiştir. Bir tohumun tüm özelliklerini içerir ve tüm gerekli amino asit, yağ, nişasta, lif, minerallere ve vitaminlere sahiptir. Tohumlarından elde edilen kinoa yağı ise gerçekten de mükemmel bir E vitamini kaynağıdır.